ÇALIŞAN ÇOCUKLAR (ilgili Yönetmelik)
15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiye genç işçi denir
14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiye çocuk işçi denir
Yapısı ve niteliği itibariyle ve yerine getirilmesi sırasındaki özel koşullara göre;
Çocukların gelişmelerine veya sağlık ve güvenliklerine zararlı etki ihtimali olmayan, okula devamını, mesleki eğitimini veya yetkili merciler tarafından onaylanmış eğitim programına katılımını ve bu tür faaliyetlerden yararlanmasını engellemeyen işlere hafif iş denir
Düşme ve yaralanma riski olabilecek şekilde çalışmayı gerektirecek işlerde çocuklar çalıştırılamazlar
Yük taşıma ve istifleme işlerinde çocuklar çalıştırılamazlar
Ahlaki, bedensel ve zihinsel gelişmelere engel olacak işlerde çocuklar çalıştırılamazlar
Okula devam edenler öğrenime engel olacak işlerde çalıştırılamazlar
Sanayiden sayılan işlerde 18 yaş altındakiler gece vardiyalarında çalıştırılamazlar
Maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işlerde çocuklar çalıştırılamazlar
Bir sonraki vardiyaya tertipli bir ortam bırakmak üzere vardiya sonunda kurulacak olan hazırlama temizleme ekibinde çocuklar yer alamaz
Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarından mezun olan meslek sahibi ise ve Sağlığı, güvenliği ve ahlakının tam olarak güvenceye alınması durumunda yasak uygulanmaz
Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedi buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında yer alan işlerde çalışamazlar
Alkol, sigara ve bağımlılığa yol açan maddelerin üretimi ve toptan satış işlerinde çalışamazlar.
*Ses Akademi Notu: Perakende satış işleri yasak dışında kalmıştır.
Parlayıcı, patlayıcı, zararlı ve tehlikeli maddelerin toptan ve perakende satış işleri ile bu gibi maddelerin imali, işlenmesi, depolanması işleri ve bu maddelere maruz kalma ihtimali bulunan her türlü işlerde çocuklar çalıştırılamazlar
Gürültü ve/veya vibrasyonun yüksek olduğu ortamlarda yapılan işlerde çalıştırılamazlar
Aşırı sıcak ve soğuk ortamda çalışma gerektiren işler ile sağlığa zararlı ve meslek hastalığına yol açan maddeler ile yapılan işlerde çalıştırılamazlar
Radyoaktif maddelere ve zararlı ışınlara maruz kalınması ihtimali olan işlerde çalıştırılamazlar
Müteharrik makineler kullanılarak yapılan işlerde çalıştırılamazlar
Fazla dikkat isteyen ve aralıksız ayakta durmayı gerektiren işlerde çalıştırılamazlar
Parça başı ve prim sistemi ile ücret ödenen işlerde çalıştırılamazlar
Para taşıma ve tahsilat işlerinde çalıştırılamazlar
İş bitiminde evine veya ailesinin yanına dönmesine olanak sağlamayan işler (eğitim amaçlı işler hariç), çalıştırılamazlar
46
Meslek eğitim programı gereği staj nedeni ile yapılan çalışmalar hariç, güzellik salonlarında yapılan yüz, vücut bakımı ve estetiği, epilasyon ve masaj işlerinde çalıştırılamazlar
Açık bir şekilde veya uzman hekim raporu ile fiziki ve psikolojik yeterliliklerinin üzerinde olan işlerde çalıştırılamazlar
Toksik, Kanserojen, nesil takip eden genler zararlı veya doğmamış çocuğa zararlı veya herhangi bir şekilde insan sağlığını etkileyen zararlı maddelerle ilgili işlerde çalıştırılamazlar
Eğitim, deney eksikliği güvenlik konusunda dikkat eksikliğine bağlı olarak gençlerin maruz kalabileceği kaçınılması veya fark edilmesi mümkün olmadığına inanılan iş kazası riski taşıyan işlerde çalıştırılamazlar
Çocuklar çoğunlukla tarım sektöründe çalıştırılmaktadır
Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde 7 ve haftada 35 saatten fazla olamaz
15 yaşını tamamlamış çocuklar için çalışma süresi günde 8 ve haftada 40 saate kadar arttırılabilir
Çocuk ve genç işçilerin günlük çalışma süreleri 24 saatlik zaman diliminde kesintisiz 14 saat dinlenme süresi dikkate alınarak uygulanır
Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere günde 2 saat ve haftada 10 saat olabilir
Çocukların çalışmalarında ara dinlenmeleri
2 saatten fazla 4 saatten az süren işlerde 30 dakika,
4 saatten 7,5 saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında 1 saat olarak verilmesi zorunludur
Çalışma süresinden sayılır;
İşverenin vermesi gereken eğitimlerde geçen süreler İşverenin işyeri dışında gönderdiği kurslar ve toplantılarda geçen süreler ile yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen mesleki eğitim programlarında geçen süreler
Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından çalışan çocuk ve gençler ile ilgili olarak düzenlenen konferans, kongre, komisyon ve benzeri toplantılara temsilci olarak katılmaları nedeniyle işlerine devam edemedikleri süreler
Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz 40 saatten az olamaz
Çocukların hafta tatili ücreti bir şey karşılığı olmaksızın ödenir
Çocuk ve genç işçiler Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamaz ve ayrıca bugünlere ilişkin ücretler bir iş karşılığı olmaksızın ödenir
Çocuk ve genç işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz
Çocukların yıllık ücretli izninin kesintisiz kullandırılması esastır.
Yararına olduğu durumlarda çocuk ve genç işçinin isteği üzerine en fazla ikiye bölünerek kullandırılabilir.
Okula veya eğitime devam eden çocuk ve genç işçilere yıllık ücretli izinleri okulların tatil olduğu, kursa ve diğer eğitim programlarına devam edilmediği dönemlerde verilir
Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giyen veya yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş olan işveren ve işveren vekilleri Çocuk ve Genç İşçi çalıştıramaz
İşverenler, çocuk ve genç işçinin velisi veya vasisine, çocuk ve genç işçinin çalıştırılacağı iş, karşılaşabileceği riskler ve alınan önlemler hakkında bilgi verir.
İşverenler, okula devam eden çocuk ve genç işçiden çalıştırmaya başlamadan önce, öğrenci olduğuna dair belge ister. Bu belgeyi özlük dosyasında muhafaza eder.
İşverenler, çocuk ve genç işçinin velisi veya vasisi ile yazılı iş sözleşmesi yapmak zorundadır.